Η καρδιά του Ελληνισμού: Το ταξίδι μου στον Ελληνισμό
8 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2018
ΑΓΓΕΛΟΣ ΝΑΣΙΟΣ
Το άρθρο με γενικότερο τίτλο «Η καρδιά του Ελληνισμού» επεκτείνεται σε μια πρώιμη θέση, στο: «Γιατί οι Έλληνες εγκαταλείπουν τον Χριστιανισμό;». Σε αυτή το άρθρο θέλω να εξηγήσω το σκεπτικό μου γιατί εγκατέλειψα τον Χριστιανισμό και πώς εισήλθα στον Ελληνισμό.
Εγώ, όπως και η πλειοψηφία των Ελλήνων, βαφτίστηκα όταν ήμουν βρέφος από την Ορθόδοξη Εκκλησία. Αν και γεννήθηκα στη Νέα Υόρκη, οι γονείς μου με πήγαν στην Ελλάδα για με βαφτίσουν. Σε μια εκκλησία βυζαντινής εποχής, σε ένα μικρό χωριό της Πελοποννήσου με ελλείψανε με ελαιόλαδο και με τοποθετήσανε στην κολυμπήθρα. Πρέπει να ήμουν πάρα πολύ λιπαρός, αφού όπως μου είπαν, έπεσα σχεδόν από τα χέρια του παπά. Είμαι βέβαιος ότι δεν ήταν δικό του λάθος. Πρέπει να προσπαθούσα να δραπετεύσω. Ήταν μάλλον μια πρόβλεψη της μελλοντικής μου αποχώρησης από τη θρησκεία. Η αποχώρησή μου θα είχε τις ρίζες της στη δυσαρέσκεια και την επιθυμία για κάτι σημαντικό.
"Συνάντηση με τους Θεούς στα σύννεφα" του Cornelis van Poelenburch. Από το WikiMedia.
Η αμφισβήτηση της Ορθοδοξίας ήταν ένα θέμα συνεπές κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου. Αν έπρεπε να εφαρμόσω κάποιες λέξεις - κλειδιά για να αναφερθώ στην εμπειρία της Εκκλησίας, θα επέλεγα τις λέξεις: ανατριχιαστικό, μυστήριο, τρομακτικό και δύσοσμο.
Ανατριχιαστικό επειδή το όλο θέμα ήταν ανησυχητικό. Θυμάμαι ότι ήμουν περίπου εννέα ή δέκα χρονών και ένα μέλος της οικογένειας ρώτησε αν θα κοινωνήσω στην Εκκλησία την Κυριακή. Κούνησα το κεφάλι μου αρνητικά. Με ρώτησαν, "Δεν θέλει ο Ιησούς μέσα σου;" [το πνεύμα του;] ή κάτι τέτοιο. Τι ανατριχιαστικό να πει κανείς κάτι τέτοιο σε ένα παιδί που δεν έχει καμία κατανόηση τι σημαίνει αυτό.
Ήταν μυστηριώδες, γιατί δεν καταλαβαίνω τίποτα από τη λειτουργία αφού ομιλεί (η ψαλμωδία της) στην ελληνική κοινή γλώσσα της Καινής Διαθήκης και μετά δυσκολίας κατανοούσα τα Νέα Ελληνικά. Έτσι, όλη η εμπειρία της λειτουργίας δεν σήμαινε τίποτα για εμένα, αφού δεν μπορούσα να καταλάβω τίποτα από αυτήν.
Ήταν τρομακτικό γιατί δεν μου έδωσε κάποιο καλό συναίσθημα, αφού ήμουν μακριά από όλα αυτά. Είναι μια συγκλονιστική υπόθεση που μου έφερνε δυσφορία.
Δυσώδες, γιατί όλο αυτό το καταπραϋντικό θυμίαμα σου ρίχνει μετά από λίγο την διάθεση .
Η εικονογραφία με τρομοκρατούσε. Είναι η πιο φρικιαστική πλευρά της θρησκείας, αφού το βυζαντινό στυλ προέρχεται από τα Ελληνιστικά νεκροταφεία του Φαγιούμ της Αιγύπτου. Τα μάτια, των αποστεωμένων χριστιανών «ηρώων» σε κοιτάζουν και σε ακολουθούν. Αυτό μου δημιουργεί ένα τρομακτικό συναίσθημα και μία γενικότερη ανησυχία.
Όπως και ο καθηγητής της Φιλοσοφίας, Ν. Ν. Τρακάκης - ο οποίος δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο: «Γιατί δεν είμαι Ορθόδοξος», με τον οποίο μοιραζόμαστε παρόμοια συναισθήματα. Στη Θεολογική Σχολή ο καθηγητής Ν. Ν. Τρακάκης είπε στην τάξη: «η μελέτη της θεολογίας είτε θα μας στρέψει προς τον Θεό είτε θα μας μετατρέψει σε αθέους» ενώ στην περίπτωσή μου υπήρξε και η τρίτη επιλογή, η Αρχαιόθρησκη. Ο Τρακάκης δίνει φιλοσοφικές ερμηνείες για να αμφισβητήσει τον Χριστιανισμό και με το αληθινό πνεύμα του Ελληνισμού απομυθοποιεί τη θεότητα του Ιησού. Το δικό μου ταξίδι στον Ελληνισμό από τον Χριστιανισμό θα μπορούσε να συμβεί μόνο όταν ο Ιησούς απομυθοποιήθηκε και η εκπαίδευση με βοήθησε να το κάνω αυτό. Μελετώντας την ιστορία της θρησκείας κατάφερα να σπάσω τις αλυσίδες της αποκλειστικότητας του Χριστιανισμού που παρουσιάζεται ως «αληθινή θρησκεία». Όλες αυτές οι σπουδές θα ξεπληρώνονταν όταν τελικά θα λάμβανα το πτυχίο μου στη θρησκεία.
Πώς καταλήξαμε λοιπόν στον Ελληνισμό; Ήταν μια φυσική μετατόπιση, μια εύκολη επιλογή; Πως μπόρεσα να μεταβώ από τον Ιησού στους Έλληνες Θεούς και από τότε να είμαι Έλληνας; Δυστυχώς, η διαδικασία απαίτησε πολλά χρόνια, αφού η κατήχηση είχε διεισδύσει βαθιά και η μονοθεϊστική κοσμοθεωρία με είχε αιχμάλωτο. Περπάτησα το μακρύ δρόμο προς την Ελληνική θρησκεία, που ήταν ακόμα ένα ταμπού στο μυαλό μου. Δεν θα πίστευα ότι ήταν ένα έγκυρο μονοπάτι μέχρι πολύ αργότερα. Στην αρχή, ζήτησα την ασφάλεια και ακολούθησα το δρόμο την Γνωστικών, αφού ήταν στη μόδα την εποχή εκείνη. "Είναι ακόμα Χριστιανοί" σκέφτηκα. Όχι ορθόδοξοι, είναι αιρετικοί, αλλά δυστυχώς, πίστευαν στον Ιησού, κάπως διαφορετικά. Ήμουν για λίγο Γνωστικός. Ο Γνωστικισμός αντιπροσωπεύει την εσωτερική πλευρά του κανονικού εξωτερικού χριστιανισμού, μου έδωσε ένα νέο τρόπο προσέγγισης του Χριστιανισμού. Ωστόσο, ήθελα να φτάσω στις ρίζες του Γνωστικισμού, να γνωρίσω που βασίζονταν. Ο Ιησούς ακόμα δεν σήμαινε και πολλά. Ήξερα ότι υπήρχαν περισσότερα σε αυτό, κάτι πριν από τον Ιησού. Εν ολίγοις, δεν πίστευα πραγματικά στον Ιησού.
"Circe" από τον Wright Barker. Από το WikiMedia.
Έτσι, η αναζήτησή μου ξεκίνησε στο σχολείο γύρω στην όγδοη τάξη και είχα ένα σύντομο πέρασμα στην Wicca, αλλά ήταν γρήγορο και η εστίασή μου ήταν κάτι περισσότερο από την επίκληση πνευμάτων. Ήταν αυτή τη στιγμή που βρήκα το ταρώ και αργότερα σε όλο το γυμνάσιο, μελετούσα την αστρολογία και την αριθμολογία. Είχα μια εμμονή με την προφητεία, ειδικά με τον Νοστράδαμο - νομίζω ότι έκανα την ανώτερη εργασία μου σε αυτόν. Στα χρόνια του κολλεγίου, στράφηκα στη Δυτική Εσωτερική Παράδοση, η οποία εξακολουθεί να με συντροφεύει μέχρι σήμερα και είναι ο κύριος τομέας έρευνας και εκμάθησης. Ο Δυτικός Εσωτερισμός ήταν πολύ γόνιμος για μένα και από εκεί ήμουν ικανός να βρω τον παγανισμό και έπειτα τον Ελληνισμό. Η μετάβαση στον Ελληνισμό ήταν το τελικό αποτέλεσμα της συνεχούς αναζήτησης, ακολουθώντας πίσω στο χρόνο τα ψίχουλα της Δυτικής Εσωτερικής Παράδοσης.
Σπούδασα την Καμπάλα, αλλά ποτέ δεν αισθάνθηκα πολύ άνετα σε αυτό το στρατόπεδο. Ήταν κάτι το διορατικό και αυτό τότε το χρειαζόμουν. Σιγά-σιγά όμως άρχισε να μην μου λέει τίποτε. Είναι ουσιαστικά μια μονοθεϊστική εκδοχή της πολυθεϊστικής φιλοσοφίας. Σκέφτηκα πως εάν η Καμπάλα είναι μία προσαρμογή του Πλατωνισμού, πρέπει να πάω στον Πλάτωνα και τους μαθητές του – δηλαδή πιο κοντά στην πηγή. Οδηγήθηκα λοιπόν στην ελληνική φιλοσοφία και τον «γενικό» παγανισμό, διερευνώντας την σχετική βιβλιογραφία. Έμαθα πολλά από τη φιλοσοφία, αλλά αισθάνθηκα αβέβαιος με μεγάλο μέρος του αρχαιολατρικού υλικού, που δεν με εξέφραζε πλήρως. Νομίζω επειδή πολλά από αυτά είναι προσανατολισμένα προς έννοιες της Βόρειας Ευρώπης όπως ο Τροχός της Χρονιάς (the Wheel of the Year). Αυτά δεν με εξέφραζαν ως Έλληνα. Ξαφνικά, φωτίστηκα: Πρέπει να εξερευνήσω την ελληνική θρησκεία – Μπήκα λοιπόν στην τρύπα του κουνελιού.
Άρχισα να αγοράζω αγάλματα των θεών, άρχισα να διαβάζω βιβλία για την ελληνική θρησκεία και να καταναλώνω κάθε βιβλίο που θα μπορούσα να βρω. Διάβασα τι είπαν οι ακαδημαϊκοί και προσπάθησα να καταλάβω πώς να το εφαρμόσω στην σύγχρονη ζωή. Μεταφέροντας μια αρχαία θρησκεία στη σύγχρονη εποχή μπορεί να είναι μία δύσκολη διαδικασία, για το οποίο θα μιλήσω σε άλλη ανάρτησή μου. Άρχισα να κάνω κάποιες τελετουργίες στο σπίτι. Αργά-αργά ανακτούσα το θάρρος να αποκαλύπτω ανοιχτά στους άλλους τον εαυτό μου ως "Αρχαιόθρησκο". Τα πράγματα που έμαθα αισθάνθηκα πως ήταν φυσικά και συμφωνούσαν μαζί μου αφού ήταν ειλικρινή. Το μυαλό μου ήταν πάντοτε αρχαιολατρικό, χρειάστηκε όμως κάποιος χρόνος για να το καταλάβω.
Τι είχε ο Ελληνισμός που με έκανε να θέλω να τον ακολουθήσω πραγματικά; Δεν είναι μόνο επειδή είμαι Έλληνας, Θα μπορούσα να είμαι Βουδιστής ή κάτι άλλο, αλλά κατέληξα στον Ελληνισμό. Όντας Έλληνας παίζει ρόλο φυσικά. Αν πρόκειται να ακολουθήσω οποιοδήποτε δρόμο, τότε θα είναι η προγονική πορεία και είναι η λογική επιλογή για εμένα. Έχω πάντα μια αγάπη για τη μυθολογία και την αρχαία ιστορία γενικά - είμαι σήμερα πτυχιούχος σπουδαστής της ιστορίας. Νομίζω ότι η Μεσόγειος - η Ελλάδα, η Ρώμη, η Αίγυπτος και η Εγγύς Ανατολή είναι μία «γειτονιά» και νιώθω σαν το σπίτι μου.
Πέρα από την οικειότητα και τους προσωπικούς δεσμούς, είναι οι διδασκαλίες που με εκφράζουν.
Θα μπορούσα εύκολα να παραλείψω τον Ελληνισμό, αλλά είδα ότι πρόσφερε τόσα πολλά και είναι το πλήρες πακέτο με πολλούς τρόπους για μένα. Τα διάφορα ενδιαφέροντα μου εμπερικλείονται στον Ελληνισμό. Υπάρχει χώρος για τα πνευματικά μου ενδιαφέροντα μαζί με τα πνευματικά μου πάθη. Αυτό συμβαίνει επειδή δεν είναι απλά μια θρησκεία αλλά ένας ολόκληρος τρόπος ζωής. Η φιλοσοφία με διδάσκει πώς να ζήσω, η ιστορία μου δίνει μια αίσθηση ταυτότητας, γνωρίζω το παρελθόν μου και με βοηθά να με καθορίσει και να προχωρήσω. Έτσι έφτασα στον Ελληνισμό, ήρθα σε αυτόν ψάχνοντας να βρω μια ουσιαστική εμπειρία της θείας και σωστής κατανόησης της ζωής και πώς να κινηθώ στον κόσμο. Ήθελα να εκπαιδεύσω τον εαυτό μου στην ιστορία, να μάθω τη φιλοσοφία και να τιμήσω τους Θεούς.
